वासिङ्टन – अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोदोमिर जेलेन्स्कीलाई ‘तानाशाह’ को संज्ञा दिएका छन्। हालै साउदी अरेबियामा रुस र अमेरिकाबीच युद्धविरामसम्बन्धी वार्ता भएलगत्तै यी दुई नेताबीच आरोप–प्रत्यारोप सुरु भएको हो।
युक्रेनको सहभागिता विना भएको उक्त वार्ताप्रति असहमति जनाउँदै जेलेन्स्कीले अमेरिका रुसी प्रचारको प्रभावमा परेको संकेत गरेका थिए। उनले अमेरिकी नेतृत्व रुसी ‘झुटको संसार’ मा रमाइरहेको टिप्पणी गरेका थिए। त्यसको केही समयमै ट्रम्पले सामाजिक सञ्जाल ट्रुथ सोसल मार्फत जेलेन्स्कीलाई तानाशाहको संज्ञा दिँदै उनको वैधानिकतामाथि प्रश्न उठाएका थिए।
रुस–अमेरिका वार्ताप्रति युक्रेन असन्तुष्ट
गत साता रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिन र राष्ट्रपति ट्रम्पबीच ९० मिनेट लामो टेलिफोन वार्ता भएको थियो। त्यसपछि साउदी अरेबियामा रुस र अमेरिकाका प्रतिनिधिहरूबीच युद्धविरामका विषयमा छलफल भएको थियो। तर, सो वार्तामा युक्रेनलाई सहभागी नगरिएकोमा राष्ट्रपति जेलेन्स्कीले कडा असहमति जनाएका छन्।
उनले अमेरिका र रुसबीच युक्रेनको सहमति विना कुनै निर्णय गर्न नहुने भन्दै आपत्ति जनाएका छन्। बाइडेन प्रशासनको नेतृत्वमा अमेरिका युक्रेनको सबैभन्दा ठूलो सहयोगी रहेको भए पनि ट्रम्प प्रशासनले बिना शर्त युक्रेनलाई समर्थन गर्ने सम्भावना नरहेको स्पष्ट गरिसकेको छ।
जेलेन्स्कीको वैधानिकतामाथि ट्रम्पको प्रश्न
ट्रम्पले जेलेन्स्कीबारे टिप्पणी गर्दै उनी बिना निर्वाचन सैन्य शासनको समर्थनमा सत्तामा रहेको आरोप लगाएका छन्। तर, जेलेन्स्की सन् २०१९ मा भएको राष्ट्रपतीय निर्वाचनमा ७३ प्रतिशत मतसहित विजयी भएका थिए। हाल युक्रेनमा जारी युद्धका कारण नयाँ निर्वाचन सम्भव भएको छैन, जसले जेलेन्स्कीको शासनप्रति केही अन्तर्राष्ट्रिय बहस चुलिएको छ।
ट्रम्प–जेलेन्स्की सम्बन्धमा चिसोपन
ट्रम्प र जेलेन्स्कीबीचको सम्बन्ध सधैं सहज भने रहँदै आएको छैन। ट्रम्पको पहिलो कार्यकालमै युक्रेनमाथि उनी कठोर देखिएका थिए। विशेष गरी सन् २०१९ मा ट्रम्पले युक्रेनलाई सैन्य सहायता रोक्ने धम्की दिएको प्रसंग चर्चित रह्यो। त्यसबेला उनले जो बाइडेनका छोरासँग जोडिएको एक विवादास्पद छानबिन गराउन दबाब दिएको आरोप लागेको थियो।
यदि ट्रम्प पुनः सत्तामा फर्केमा युक्रेनलाई सहयोगको विषय अझ जटिल बन्न सक्ने संकेत देखिएको छ। यसले युक्रेनको युद्ध रणनीति र पश्चिमी मुलुकहरूको समर्थनमा असर पार्न सक्ने विश्लेषण गरिएको छ।
