काठमाडौं – चिकित्सा शिक्षा आयोगले स्नातकोत्तर (पीजी) तहका विभिन्न विषयमा २३१ सिट थप गर्ने निर्णय गरेको छ। यो निर्णयसँगै सरकारी स्वामित्वमा रहेका प्रतिष्ठान तथा कलेजहरूमा पीजी तहका कुल १,०२६ सिट उपलब्ध भएका छन्। आयोगका अनुसार गत वर्ष ७९५ सिट मात्र रहेकोमा यस वर्ष सिट संख्या उल्लेख्य रूपमा वृद्धि भएको हो।
प्रधानमन्त्री एवं चिकित्सा शिक्षा आयोगका अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीको अध्यक्षतामा बसेको आयोगको १७ औं बैठकले १४ वटा प्रतिष्ठान तथा कलेजमा सिट संख्या बढाउने र चार वटा संस्थामा सिट कटौती गर्ने निर्णय गरेको हो। आयोगका एक उच्च अधिकारीका अनुसार यो निर्णय चिकित्सा शिक्षा क्षेत्रमा विद्यार्थीहरूको माग र आवश्यकतालाई मध्यनजर गर्दै गरिएको हो।
सबैभन्दा धेरै सिट राष्ट्रिय प्रतिष्ठान (न्याम्स) मा
यस वर्ष सिट संख्या वृद्धिमा सबैभन्दा बढी लाभान्वित चिकित्सा विज्ञान राष्ट्रिय प्रतिष्ठान (न्याम्स) भएको छ। यहाँ ११८ सिट थप भएपछि कुल पीजी सिट संख्या २५० पुगेको छ। यो संख्यात्मक वृद्धिले न्याम्सलाई नेपालकै सबैभन्दा बढी पीजी सिट उपलब्ध गराउने प्रतिष्ठान बनाएको छ।
त्यस्तै, बीपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानमा पनि उल्लेख्य रूपमा सिट वृद्धि भएको छ। यस वर्ष थप ४० सिट पाउँदै बीपी प्रतिष्ठानको कुल सिट संख्या २०४ पुगेको छ।
नेपाली सेना स्वास्थ्य विज्ञान संस्थान (नेसनल डिफेन्स युनिभर्सिटी) मा २४ सिट थप भएसँगै कुल पीजी सिट संख्या ९४ पुगेको छ।
कर्णाली स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान ले पनि ठूलो फाइदा पाएको छ। यसअघि ७ सिट मात्र रहेको कर्णालीमा यस वर्ष १७ सिट थपिएर कुल २४ सिट पुगेको छ। कर्णाली प्रदेशका विद्यार्थीहरूका लागि यो उत्साहजनक खबर हो।
पोखरा स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानमा ११ सिट वृद्धि भएसँगै कुल ४२ सिट पुगेको छ।
स्कुल अफ हेल्थ एन्ड एलाइड साइन्सेसले ८ सिट थपिएको छ। यस संस्थाले अब ५० पीजी सिट उपलब्ध गराउने छ।
मदन भण्डारी स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान (हेटौंडा) लाई पहिलो पटक पीजी सिट दिइएको छ। यो प्रतिष्ठानले यस वर्ष ८ सिट पाएको छ।
पाटन स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठानमा ५ सिट वृद्धि भएको छ, जसले गर्दा कुल सिट संख्या ७९ पुगेको छ।
चार संस्थामा सिट संख्या घट्यो
सिट संख्या वृद्धि भए पनि केही प्रतिष्ठानहरूले भने गत वर्षको तुलनामा कम सिट पाएका छन्।
• पूर्वाञ्चल विश्वविद्यालय स्कुल अफ हेल्थ साइन्सेस ले ९ सिट गुमाएको छ। गत वर्ष २० सिट पाएकोमा यस वर्ष ११ सिट मात्र पाएको छ।
• महाराजगञ्ज मेडिकल क्याम्पस ले पनि ७ सिट गुमाएको छ। अब यो क्याम्पसले ११६ सिट मात्र उपलब्ध गराउनेछ।
नयाँ सिट थपको उद्देश्य र प्रभाव
चिकित्सा शिक्षा आयोगका अनुसार सिट वृद्धि गर्ने मुख्य उद्देश्य नेपालमा उच्चस्तरीय चिकित्सा शिक्षा पहुँचयोग्य बनाउने, गुणस्तरीय चिकित्सक उत्पादन गर्ने र भविष्यमा स्वास्थ्य सेवाको प्रभावकारिता सुधार गर्ने हो। पछिल्लो समय नेपालमा विशेषज्ञ चिकित्सकहरूको अभाव देखिएको तथा चिकित्सा शिक्षा अध्ययन गर्न भारतलगायत अन्य देशहरूमा जाने विद्यार्थीहरूको संख्या बढेको सन्दर्भमा आयोगले देशभित्रै थप अवसर सिर्जना गर्ने प्रयास गरेको हो।
सिट संख्या वृद्धि भएसँगै अब चिकित्सा शिक्षा अध्ययन गर्न चाहने विद्यार्थीहरूलाई नेपालमै थप अवसर प्राप्त हुने विश्वास गरिएको छ। आयोगले सिट संख्या वृद्धि गर्दै गर्दा शैक्षिक गुणस्तरमा पनि ध्यान दिने प्रतिबद्धता जनाएको छ।
यस निर्णयले देशभरका चिकित्सा शिक्षाका विद्यार्थीहरूलाई राहत प्रदान गर्ने अपेक्षा गरिएको छ। साथै, आगामी वर्षहरूमा सिट संख्या थप वृद्धि गर्ने वा आवश्यक परेमा पुनरावलोकन गर्ने नीति आयोगले लिने जनाएको छ।
