काठमाडौं, नेपाल – नेपालमा गणतन्त्र स्थापनाको झण्डै दुई दशकपछि पनि राजसंस्थाको पक्षमा आवाज उठाउने शक्ति कमजोर भइसकेको छैन। हालैका दिनहरूमा विभिन्न सामाजिक तथा राजनीतिक समूहहरू राजसंस्थाको पुनर्बहाली र हिन्दू राष्ट्रको पुनःस्थापनाको माग गर्दै देशभर अभियान सञ्चालन गरिरहेका छन्। यस्तै अभियानमा अग्रमोर्चामा देखिने नाममध्ये एक हुन् डा. राजीव झा, जो दशकौँदेखि नेपालका पूर्वराजाको धार्मिक यात्रामा अग्रपंक्तिमा देखिँदै आएका छन्।
डा. झा मधेशबाट राजसंस्थाको पक्षमा खुलेर बोल्ने केही प्रभावशाली व्यक्तित्वहरूमध्ये एक हुन्। उनले नेपालमा हिन्दू धर्मको रक्षा गर्दै विदेशी प्रभाव रोक्नुपर्ने धारणा राख्दै आएका छन्। विभिन्न सार्वजनिक मञ्चहरूमा उनी आक्रामक रूपमा बहस गर्ने, सरकारी पदाधिकारीलाई चुनौती दिने तथा कानुनी रूपमा समेत पहल गर्दै आएका छन्।
मधेशबाट राजसंस्थाको पक्षमा बुलन्द आवाज
इतिहास हेर्दा मधेशी समुदायलाई राजसंस्थासँग टाढा राखिएको आरोप लाग्दै आएको छ। तर, अहिले मधेशका विभिन्न जिल्लाहरूमा राजसंस्थाको समर्थनमा व्यापक अभियान सञ्चालन भइरहेका छन्। डा. झा जस्ता अभियन्ताहरूले मधेशमा राजसंस्थाको पुनर्बहाली आवश्यक रहेको बताउँदै आएका छन्।
“नेपालमा गणतन्त्र नाम मात्रको छ। यहाँ भ्रष्टाचार मौलाएको छ, सरकार खर्चिलो भएको छ, अनि समान कानुनी व्यवहार छैन। मधेशी, पहाडी, हिमाली सबैको लागि एउटै न्याय हुनुपर्छ। त्यसका लागि राजसंस्थाको पुनर्बहाली जरुरी छ,” डा. झाको भनाइ छ।
अजान, कुरान अध्ययनमा रोक माग गर्दै अदालतमा मुद्दा
डा. झा केवल राजसंस्था मात्र होइन, हिन्दू धर्मको संरक्षणका लागि पनि निरन्तर लडिरहेका छन्। केही समयअघि उनले नेपालमा मुस्लिम समुदायको माइकमार्फत दैनिक पाँचपटक हुने अजान रोक्नुपर्ने माग गर्दै नेपालको सर्वोच्च अदालतमा मुद्दा दायर गरेका थिए। उनले नेपालमा कुरान अध्ययन र वितरणमा समेत रोक लगाइनुपर्ने तर्क राख्दै आएका छन्।
उनको यो कदमले विभिन्न तहबाट समर्थन र आलोचना दुवै पाएको छ। एक पक्षले धार्मिक सहिष्णुतामा आँच आउने बताइरहेका छन् भने अर्का पक्षले नेपाल हिन्दू राष्ट्र भएकाले यस्ता मुद्दा उठाउनु स्वाभाविक भएको तर्क गर्दै आएका छन्।
गणतन्त्रको आलोचना र राजसंस्थाको पुनर्बहालीको माग
डा. झा गणतन्त्रलाई “भ्रष्ट व्यवस्था” भन्दै आलोचना गर्दै आइरहेका छन्। उनको भनाइमा, अहिलेको व्यवस्थाले साधारण जनतालाई न्याय दिन सकेको छैन, उल्टै एक कानुन, दुई व्यवहार को नीति अपनाइएको छ।
“राजसंस्था हुँदा नेपालमा स्थायित्व थियो, भ्रष्टाचार यति मौलाएको थिएन। अहिले हेर्नुहोस्, जनताले सरकारप्रति नै भरोसा गुमाइसकेका छन्। यस्तो अवस्थामा देशलाई बचाउने एक मात्र उपाय राजसंस्थाको पुनर्बहाली हो,” उनी भन्छन्।
डा. झा अहिले मधेशका विभिन्न जिल्लामा पुगेर राजसंस्थाको समर्थनमा संगठन निर्माण गरिरहेका छन्। उनले युवा पुस्तालाई एकजुट गर्दै नेपाल र नेपालीको पहिचान जोगाउने अभियानमा लाग्न आह्वान गरिरहेका छन्।
नेपालमा गणतन्त्रको विकल्प खोज्ने आवाज क्रमशः बढ्दो छ। मधेशी समुदायलाई लामो समयसम्म राजसंस्थाको नजिक देखिएको थिएन, तर अहिले परिस्थिति फेरिएको छ। डा. झा जस्ता अभियन्ताहरूले राजसंस्थालाई मधेशको आवश्यकतासँग जोड्दै युवाहरूमाझ लोकप्रियता कमाइरहेका छन्।
नेपालमा राजसंस्था पुनर्बहालीको सम्भावना कति छ भन्ने कुरा समयले बताउनेछ, तर वर्तमान अवस्थामा डा. झा जस्ता व्यक्तिहरूको सक्रियता गणतन्त्रको स्थायित्वका लागि चुनौती बन्न सक्छ।
