भारतिय मुलका बेलायतका प्रधीनमन्त्री ऋषि सुनकले यसअघि निर्वाचनको मिति तय गर्ने अड्कलबाजीलाई अस्वीकार गर्दै यो वर्षको दोस्रो आधामा देशको भ्रमण गर्ने बताएका थिए । सुनकले आगामी जुलाई ४ मा आम निर्वाचन घोषणा गरेका छन् । नियमित तालिकाअनुसार सन् २०२५ मा निर्वाचन हुनुपर्नेमा सुनकले ७ महिनाअघि नै चुनावको मिति घोषणा गरिदिएका हुन् ।
उनले बुधबार राति लण्डनस्थित डाउनिङ्ग स्ट्रिटबाट चुनावको मिति घोषणा गरेको बीबीसीले जनाएको छ । अप्रत्यासित रुपमा चुनावको मिति घोषणा गर्दै उनले बेलायतका लागि आफ्नो भविष्य चुन्ने समय आएको बताए ।राजा चार्ल्स तेस्रोलाई चुनावको मितिबारे जानकारी गराउनासाथ वर्तमान संसद भंग गरिने छ । त्यसपछि चुनावी प्रक्रिया सुरु हुने छ । सम्भवतः शुक्रबारदेखि चुनावी प्रक्रिया सुरु हुने बीबीसीले जनाएको छ ।उनले २०२२ अक्टुबरमा प्रधानमन्त्रीको पदभार ग्रहण गरेका थिए । बेलायतमा जनवरी २०२५ मा आम चुनाव हुने सम्भावना थियो । चुनावको मिति घोषणाका लागि उनलाई डिसेम्बर महिनासम्म समय थियो ।सन् २०२२ मा फिक्स्ड टर्म इलेक्सन एक्ट रद्द भएपछि बेलायतका प्रधानमन्त्रीले आफूलाई अनुकूल समयमा चुनावको मिति घोषणा गर्ने बाटो खुलेको छ ।ऋषि सुनकले चुनाव घोषणा गर्दै भने, ‘बितेका पाँच वर्ष देशका लागि दोस्रो विश्वयुद्ध पछिको सबैभन्दा चुनौतीपूर्ण रह्यो । आगामी दिनमा म तपाईंहरुको हरेक भोटका लागि लड्नेछु । हामीसँग स्पष्ट योजना छ ।’चुनाव घोषणाअघि एकपछि अर्को गर्दै क्याबिनेट मन्त्रीहरू प्रधानमन्त्री सुनकको कार्यालयमा प्रवेश गरेका थिए ।
राजा चार्ल्सले संसद भंग गर्ने अनुरोध स्वीकार गरे
बुधवार, ऋषि सुनकले आफ्ना प्रमुख मन्त्रीहरूलाई भेला गरेपछि डाउनिङ स्ट्रिटमा जारी विज्ञप्तिमा भने कि उनले राज्यका प्रमुख राजा चार्ल्स I सँग कुरा गरेका थिए र संसद भंग गर्न अनुरोध गरेका थिए।उनले भने, ”
बेलायती प्रधानमन्त्री ऋषि सुनकले बुधबार जुलाई ४ तारिख बेलायतको आम निर्वाचनको मिति तोकेका छन् । यसले सरकारको अपेक्षित पराजयको बारेमा महिनौंको अनुमान र निराशाजनक भविष्यवाणीहरूको अन्त्य भयो। ४४ वर्षीय ऋषि सुनकले सन् २०२२ को अक्टोबरमा कन्जरभेटिभ सांसदहरूले संसदमा सबैभन्दा ठूलो दलको नेता नियुक्त गरेपछि पार्टीको प्रभारी हुँदा पहिलो पटक जनताको सामना गर्नेछन्।
सन् २०१६ मा ब्रेक्जिट जनमत संग्रह पछिको तेस्रो चुनाव, सुनकले जीवनयापनको बढ्दो लागतबाट प्रभावित मतदाताहरूलाई आकर्षित गर्न राम्रो आर्थिक तथ्याङ्कको फाइदा उठाउन खोजेको बेला आयो।2022 को अन्त्यमा 11 प्रतिशत भन्दा बढीको ऐतिहासिक उच्चबाट एक वर्ष भित्र मुद्रास्फीति आधा पुर्याउनु पूर्व फाइनान्सर सुनकका पाँच प्रमुख प्रतिज्ञाहरू मध्ये एक थियो। यो गत वर्ष भयो र दर मार्चमा 2.3 प्रतिशतको लगभग तीन वर्षको न्यूनमा झर्यो। वित्तमन्त्री जेरेमी हन्टले घोषणा गरे, “यो योजना काम गरिरहेको प्रमाण हो।”
राजा चार्ल्सले यो अनुरोध स्वीकार गरिसकेका छन् र हामी जुलाई ४ मा आम चुनाव गर्नेछौं।” उनले भने, “अब बेलायतले आफ्नो भविष्य रोज्ने समय आएको छ।”
प्रमुख प्रतिपक्षी दल लेबर पार्टीको तुलनामा सुनक चुनावमा नराम्ररी पछि परेको राजनीतिक समीक्षकहरुले बताएका छन् । तर आलोचकहरूले यसलाई सरकारी नीतिभन्दा विश्वव्यापी अर्थतन्त्रमा हुने परिवर्तनसँग बढी सरोकार राख्ने बताउँछन्। सुनकले यसअघि निर्वाचनको मिति तय गर्ने सबै अड्कलबाजीलाई खण्डन गर्दै यो वर्षको दोस्रो आधामा देशको भ्रमण गर्ने बताए ।
बीबीसीका अनुसार सत्तारुढ कन्जरभेटिभ पार्टीका केही सदस्यहरूले ऋषि सुनकविरुद्ध अविश्वासको माग गरेका थिए । एक जना सांसदले पार्टीको वर्तमान अवस्था दुःखद रहेको समेत बताएका छन् ।
सामान्यतया बेलायतमा बिहीबारको दिन आम निर्वाचन हुने गरेको थियो । यो अभ्यास २७ अक्टोबर १९३१ देखि गरिएको थियो । त्यसअघि मंगलबारको दिन चुनाव हुने गरेको थियो । यसपटक पनि बिहीबार पारेर मिति घोषणा गरिएको छ ।
बेलायतको अभ्यास अनुसार संसद्को पहिलो बैठकको पाँचौं वार्षिकोत्सवपछि मात्र संसद् विघटन हुन्छ । वर्तमान संसदको वार्षिकोत्सव १७ डिसेम्बर २०२४ मा हुने तय भएको थियो ।
संसद् विघटनपछि निर्वाचनको तयारीका लागि २५ कार्यदिन दिइएको छ । यदि उचित प्रक्रिया अपनाएको भए बेलायतमा सन् २०२५ को जनवरी २८ सम्म चुनाव हुनेथियो ।
